Warszawa - Polin

Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN Projekt: Lahdelma & Mahlamäki Architects; R. Mahlamäki współpraca; Kuryłowicz & Associates Za stroną https://www.nagroda-architektoniczna.pl/winners/muzeum-historii-zydow-polskich-polin/ : "Budynek muzeum powstał w symbolicznym miejscu: w sercu dawnej tętniącej życiem dzielnicy zamieszkałej przez Żydów, w czasie wojny przekształconej przez Niemców w getto. Od 1948 roku wznosi się tu pomnik Bohaterów Getta autorstwa Natana Rapaporta. Plan, na którym wzniesiono budynek znajduje się między muranowskimi budynkami mieszkalnymi, wzniesionymi w okresie powojennym. Stworzenie koncepcji architektonicznej budynku w takiej lokalizacji i opowiadającego o tysiącu lat historii nie było łatwym zadaniem. Projekt budynku autorstwa fińskiego studia architektonicznego Lahdelma & Mahlamäki został wyłoniony w 2005 roku w międzynarodowym konkursie architektonicznym pod przewodnictwem Bohdana Paczowskiego. W konkursie, na który napłynęło ponad 100 zgłoszeń z całego świata, wzięli udział znakomici architekci, m.in. Zvi Hecker, Kengo Kuma czy Daniel Libeskind. Jury doceniło projekt autorstwa Rainera Mahlamäkiego między innymi za powściągliwość i umiar, z jakimi potraktował niedawną historię polskich Żydów. Mahlamäki zaproponował budynek, który z zewnątrz ma spokojne, geometryczne kształty, ale zaskakuje niezwykłym wnętrzem. Dynamiczne, dające złudzenie falowania, ściany holu przecinają budynek od wschodniej do zachodniej fasady. To pęknięcie odzwierciedla wyrwę w tysiącletniej historii polskich Żydów. Jednocześnie monumentalny hol zalany światłem padającym przez ogromne okno i widok na park przypominają, że ta historia nie została zamknięta, a Muzeum POLIN jest muzeum życia. Jest też łącznikiem między przeszłością a teraźniejszością i przyszłością – co symbolizuje mostek spinający obie ściany holu. Symbolika muzeum nie ogranicza się do wnętrza: fasadę budynku zdobią szklane panele, na których litery hebrajskie i łacińskie układają się w słowo "Polin" – przypominające legendę o przybyciu Żydów do Polski i będące nazwą muzeum. Fiński architekt mocno osadził swój projekt w otoczeniu. Muzeum zostało skonstruowane na planie kwadratu, który przylega do identycznego kwadratu placu przy pomniku Bohaterów Getta. Sama bryła budynku również powtarza kształty okolicznych domów i pomnika. Jednak między monumentem a budynkiem muzeum toczy się dialog: pomnik jest miejscem refleksji i upamiętniania tych, którzy zginęli, zaś muzeum miejscem odkrywania historii żydowskiego życia w Polsce."